Arangkada for January 1, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for January 1, 2017

Snapshot of the item below:

Santako sa bag-ong tuig

        Di pa igo nga ipatuman sa pamunoan ni Presidente Rodrigo Duterte ang dagko nga uminto sa presyo sa mga produkto sa lana karong adlawa, ang una nga adlaw sa bag-o nga tuig 2018, ang hakog nga higante nga mga kompaniya sa lana mohapos sab og lain nga bunal alang sa mga konsumidor sa ikaduha nga adlaw.

        Ang makalilisang nga excise tax sa mga produkto sa lana sugod karong adlawa mao lang ang una sa tulo ka hugna sa uminto nga gimando sa Tax Reform for Acceleration and Inclusion (TRAIN) Law. Nga gihulagway sa presidente nga labing maayo nga pinaskohan. Kon ingon ini kapait ang pinaskohan, kinsa man ang nagkinahanglan og katalagman?

                -o0o-

        Di pa igo nga gitak-opan sa mga kompaniya sa lana ang 2017 og uminto, ablihan sab nila ang 2018 og uminto. Mahimo nga ila ni nga paagi sa pagpahinumdom nga di gobyerno ra ang kamao nga manghasi sa bag-o nga tuig.

        Sugod ugma, mabantang ang lig-on nga ebidensiya sa gawasnon nga kumpetinsiya sa mga kompaniya sa lana kay managsama hangtod sa kataposan nga usa ka dako ang ila nga uminto. Nia ang banabana sa mga eksperto sa industriya sa lana: 60 ngadto sa 70 sentabos matag litro sa krudo; 20 ngadto sa 30 sentabos matag litro sa gasolina; ug 70 ngadto sa 80 sentabos matag litro sa kerosene.

                -o0o-

        Labi nga makahahadlok ang mas dako nga uminto nga gipatuman na sa gasoline stations ubos sa sugo sa Bureau of Internal Revenue (BIR) samtang nagbasa ka ini. Tungod sa dungan nga patong sa excise tax ug 12% nga value added tax (VAT), mao na ni ang sulbong sa presyo sa mosunod:

• P2.80 matag litro sa krudo;
• P2.97 matag litro sa gasolina; ug
• P3.36 matag litro sa kerosene.

                -o0o-

        Ang mga uminto sa ibabaw para ra karong adlawa. Mosamot pa gyod pagburot ugma tungod sa buwag nga uminto sa mga kompaniya sa lana. Palihug panggunit sa lingkoranan ug basaha ang mosunod nga mga uminto:

• P3.40 ngadto sa P3.50 matag litro sa krudo;
• P3.17 ngadto sa P3.27 matag litro sa gasolina; ug
• P4.06 ngadto sa P4.16 matag litro sa kerosene. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 31, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 31, 2017

Snapshot of the item below:

Nalangay nga bagyo

        Human mahuwasi sa kabalaka sa nahauna nga mga pasidaan nga mahimo nga direkta nga maigo ang Metro Cebu sa sunod nga bagyo, napahinumdoman ang mga Sugbuanon nga di gihapon angay nga mokumpiyansa diha nga gikanselar ang pipila sa mga biyahe sa fast crafts gikan sa mga pantalan sa Cebu City paingon sa Ormoc City sa Leyte tungod sa kadagko sa bawod.

        Bisan way gale warning nga giluwatan sa kadagatan sa silangang Kabisay-an, napugos pagbalik ang usa ka fast craft gahapon kay wa makasugakod sa ilang agianan.

                -o0o-

        Ang hulga sa bagyo nga si Wilma wa mahilis. Malangay lang sa pagkahimo nga bagyo, low pressure area (LPA) pa sa pagsud sa Philippine Area of Responsibility (PAR) gahapon mao nga di kanganlan, mao nga Agaton na ang ngan kon matinuod ang 50% nga kahigayonan nga mahimo siya nga bagyo sa una nga adlaw sa bag-o nga tuig.

        Apan bisan unsa pa ang ngan, ma-bagyo man o magpabilin nga LPA, kusog ug lapad lang gihapon ang uwan nga mapaabot sa Sugbo ug Kabisay-an karong adlawa ug labi na gyod ugma, Enero 1, 2018.

                -o0o-

        Samtang di na ang Metro Cebu o amihanan nga Bohol ang puntirya kon mahimo nga bagyo, kay gitakda na man nga adto motugpa si Agaton sa amihanan nga Mindanao o silangan nga Kabisay-an, maduhig lang gihapon ta sa public storm warning signals nga mahimo nga luwatan sa tanan nga mga dapit nga iya nga maagian.

        Kon mapaubos sa labing menos Signal No. 1, magakotan ang biyahe sa gagmay nga mga barko ug matanggong na sab ang kaliboan ka pasahero ug tinonelada nga mga kargamento sa mga pantalan.

                -o0o-

        Samtang di kusog ang huros sa hangin kon mahinayon si Agaton, sukwahi sa nikatap na sab sa social media nga mga pasidaan sa lain nga super typhoon, ang labing dako nga hulga mao ang iyang bawon nga uwan.

        Mameligro na sab ta sa baha ug pagdahili sa yuta. Nahumok ang kayutaan sa Kabisay-an ug Mindanao tungod sa nagsunod nga mga bagyo nga Urduja ug Vinta. Mao nga di pa andam ang atong kabukiran nga mosuyop sa lain nga bundak sa uwan nga di mameligro nga modahili. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for January 2, 2018

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for January 2, 2018

Snapshot of the item below:

Hustisya ni Bonifacio

        "Nakaangkon na gyod og hustisya si Andres Bonifacio," mao ni usa sa mga reaksiyon nga akong nadawat sa pagbutang sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) sa dagway sa nasudnong bayani sa bag-o nga singko pesos nga sensiyo. Kay ang iyang gipulihan, ang nahimutang sa karaan nga P5 nga sensiyo, mao si Emilio Aguinaldo, ang nagsugo sa pagpapatay niya 120 ka tuig ang nilabay.

        Gisalikway sa BSP ang politikanhon nga kahulogan sa kausaban. Igo lang nipasabot nga ang P5 ni Bonifacio kabahin sa bag-o nga mga sensiyo nga ipagawas sa 2018, nga magsugod na sunod semana.

                -o0o-

        Gipanalipdan hinuon sa BSP ang bag-o nga desinyo sa P5 nga sensiyo nga gisaway sa pipila ka sektor nga nakapalibog sa mga drayber sa traysikol ug mga tindera sa sari-sari stores kay susama og gidak-on sa karaan nga P1 nga sensiyo:

• Ang P5 mas bug-at, mas baga ug mas dako kay sa P1;
• Ang kilid sa P5 hamis, lahi sa P1 nga may giring-giring; ug
• Lahi ang desinyo sa duha ka sensiyo, ang P5 may dako nga marka nga "ANDRES BONIFACIO" ug "5 PISO."

-o0o-

Gipahibawo ni BSP Cebu Regional Director Leonides Sumbi sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya! nga ipagawas nila karong bag-o nga tuig og bag-o nga mga desinyo sa laing unom ka sensiyo: usa ka sentabo, 5 sentabos, 10 sentabos, 25 sentabos, P1 ug P10.

Mohunong hinuon ang BSP sa paghimo sa bag-o nga gagmay nga mga sensiyo kon mapasar sa Kongreso ang balaudnon nga magmando sa mga negosyante nga himuon na nga tibuok ug wa nay bungkig sa presyo sa inadlaw nga mga palaliton.

                -o0o-

Gipatin-aw sa BSP nga wa mapapas si Aguinaldo. Gibalhin siya sa luyo sa P200 nga papel nga gipahungod sa Edsa Dos, pagtimaan sa pagdeklarar sa kagawasan sa Cavite ug tugbang ni Presidente Diosdado Macapagal sa atubangan nga mao ang nagbalhin sa Adlaw sa Kaugalingnan gikan sa Hulyo 4 ngadto sa Hunyo 12.

Ang bisan unsa nga kalibog sa responsibilidad ni Aguinaldo sa pagbuno ni Bonifacio napapas sa pormal nga pagkumpisal ni Aguinaldo pinaagi sa suwat niadtong 1948 nga siya ang nipahamtang sa silot sa kamatayon ni Bonifacio niadtong Mayo 10, 1897. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 30, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 30, 2017

Snapshot of the item below:

Nabawo ni Wilma

        Labihan ang kalibog sa mga eksperto sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) sa umaabot nga bagyo nga si Wilma: Mahimo ba nga bagyo; makasud ba karong tuiga; motugpa ba sa Sugbo; moungot na sab sa Mindanao; o hingpit nga mabungkag ug di na makahasol sa pagsugat sa bag-ong tuig?

        Matod ni PAGASA Visayas Director Oscar Tabada ang kanhi low pressure area (LPA) gawas nga nabungkag gahapon sa kadlawon tungod sa ikog sa cold front ug bugnaw nga hangin nga Amihan niungot pa gyod kapin sa 2,000 ka kilometro gikan sa silangan nga Mindanao.

                -o0o-

        Tungod sa pagka-umol, pagkabungkag, pagka-umol ug pagkabungkag na sab sa mga panganod ibabaw sa Pacific Ocean nga nagdanga-danga sa Philippine Area of Responsibility (PAR), nag-usab-usab ang forecast sa PAGASA:

• Gitakda nga mosud si Wilma sa PAR niadtong Disyembre 28 ug mosaka sa Luzon;
• Giingon nga LPA pa nga mosud sa PAR karong Disyembre 31;
• Dayon gitakda nga mosud karong gabii ug moigo sa amihanan nga Bohol ug Metro Cebu karong Enero 1, 2018; ug
• Gipangagpas na sab nga, sama ni Vinta, mo-ungot sa Mindanao.

                -o0o-

        Sa pakighinabi sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya!, giisa ni Tabada ang gamay nga kahigayonan nga inay mosud isip Wilma, ang ika-23 ug kataposan nga bagyo sa nasud sa 2017, unya na siya mosud human sa Enero 1 ug mahimo nga labing una nga bagyo sa bag-ong tuig 2018 ug nganlan nga Agaton.

        Ma-bagyo man o dili, nipasidaan si Tabada nga uwanon ang weekend sa Sugbo ug Kabisay-an. Ug kusog nga uwan ang mahiagoman sa adlaw gyod sa bag-ong tuig karong Lunes.

                -o0o-

        Gipaneguro hinuon ni Tabada ug sa ubang kadagkoan sa PAGASA nga dako nga bakak ang nikatap sa social media nga super typhoon ang umaabot nga katalagman. Napan-os na ni nga pangilad kay gipamugos sa dayong abot sa mga bagyo nga Urduja ug Vinta ug karon gipasiuna na sab ni Wilma.

        Sakto ang tambag ni Baltazar Tribunalo, pangu sa Cebu Provincial Disaster Risk Reduction and Management Council: Di ta angay nga matarantar; apan di sab angay nga mokumpiyansa. Sa pagsugat sa 2018, di ta maghigwaos, apan di sab mangiyugpos. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 29, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 29, 2017

Snapshot of the item below:

Pagbadlong sa kinaiyahan

        Sa pagsubli sa mga lagda paglikay sa pagkakalas sa kinabuhi ug pagkagusbat sa kabtangan tungod sa katalagman human sa daghan nga nangamatay ug sa lapad nga kadaot sa Mindanao tungod sa bagyo nga si Vinta, daghan og makat-onan ang mga Pilipinhon sa maayong sanglitanan sa katawhan sa Tajikistan.

        Ang gamay ug bakilid nga nasud sa tungatunga nga Asya nga gilibotan Afghanistan, China, Kyrgyzstan ug Uzbekistan kanunay nga gihulga sa baha ug dahili sa yuta. Apan napamatud-an sa 8.7 milyones ka molupyo nga ang ilang panaghiusa makabadlong sa kabangis sa kinaiyahan.

                -o0o-

        Ang ilang katiguwangan nidangop sa kinaraan nga mga paagi sa pagpugong ug pag-iban sa kadaot sa mga katalagman nga nihasmag nila sa tibuok tuig. Apan nag-iyahay, busa subli-subli nga nahiagom sa daghang kamatayon ug dagkong kadaot.

        Hangtod nga naghugpong pinaagi sa Community Based Organizations (CBOs). Nakaumol og mas lapad nga mga plano alang sa mas epektibo nga mga tubag sa mga emerhensiya. Mas organisado na, may sistema na ang mga lakang ug busa mas malampuson sa ilang tahas.

                -o0o-

        Sukad pa sa una, nahibawo sila sa mga hulga sa baha ug dahili sa yuta, lapok ug bato. Apan karon mas kamao na nga motino sa umaabot nga baha ug dahili sa yuta pinasikad sa baga nga dag-om ug kusog nga uwan sa kasilinganan nga kabukiran.

        Mas sayo na sila nga makabakwet ngadto sa giila na nga daan nga mas luwas nga mga dapit. Ang mga sakop sa CBOs magkubkob dayon og mga kanal nga mopasimang sa baha gikan sa ilang kabalayan ug retaining walls ug gabion dams. Tungod sa ilang kaandam, way kinabuhi nga nakalas ug namenosan ang kadaot sa kabtangan.

                -o0o-

        Nahibaw-an nila nga ang mga kabos di lang mao ang labing nag-antos sa katalagman apan mao sab ang labing nameligro sa sunod nga katalagman kay wa man silay ikagasto sa pagpanagang. Busa angay nga bugtian og kuwarta ug pagkaon ang tanang nitabang sa katilingbanon nga pangandam.

        Gigamit nila ang kasayuran sa labing nasuhito sa palibot ug sa taas nga kutay sa kasinatian sa nangagi nga katalagman. Napamatud-an sab nga ang bisan unsa nga panagang magmalampuson lang kon di makadaot sa kinaiyahan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 28, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 28, 2017

Snapshot of the item below:

Kanus-a pa ta makat-on?

        Atubangan sa sunodsunod nga katalagman nga nahiagoman sa nagkalainlain nga bahin sa nasud dayon nga abot sa Pasko karong tuiga, mosibaw ang panudya ngano nga wa man ta makat-on sa mga pagtulon-an sa nangagi nga mga panghitabo?

        Nganong kapin man sa 200 (gikabalak-an nga mokapin sa 300 sa mosunod nga mga adlaw) ang nangamatay sa baha ug pagdahili sa yuta sa bagyo nga Vinta sa niagi nga semana nga naleksiyon na man unta ang taga Mindanao sa mas bangis nga mga bagyo nga Sendong niadtong 2011 ug Pablo niadtong 2012?

                -o0o-

        Gawas nga makapahugno, makapahibung sab ngano nga may 37 ka kawani sa call center ang natanggong sa sunog sa shopping mall sa Davao City usa ka adlaw human sila maagii ni Vinta. Pasiuna nga imbestigasyon sa kabomberohan nagpakita nga mahimo nga natanggong ang mga kawani sa ikaupat nga andana sa mall.

        Wa pa ba gyod diay makat-on sa gisubli-subli na nga nasudnon nga fire drill sa kabomberohan ang mga bay patigayon sa Davao (ug sa Sugbo ug uban nga bahin sa nasud)? Nganong gitugotan man sa mga Duterte ang mga bay patigayon nga way klaro nga fire exits?

                -o0o-

        Di hinuon ta kinahanglan nga motan-aw sa layo. Sa atong kaugalingon nga tugkaran, nabantang ang makauuwaw nga timaan nga wa pa sab ta makat-on sa mga pagtulon-an sa labing bangis nga bagyo sa tibuok kasaysayan nga si Yolanda nga niggusbat sa amihanang Sugbo ug silangang Kabisay-an niadtong 2013.

        Una nga gibahaan sa pag-abot sa bagyong Urduja mao ang relocation site sa Tacloban City nga gipasalig sa gobyerno nga mas luwas. May sukaranan ang mga biktima ni Yolanda nga nitiyabaw nga substandard na ang mga pinuy-anan lunopan pa gyod.

                -o0o-

        Gobyerno ang matulisok sa kapakyas pagtukod og mas luwas nga relocation sites. Kasagaran sa mga naigo ni Yolanda, apil na ang mga isla sa Bantayan ug Camotes, way mga titulo. Busa di mahimo nga gastohan og bisan usa ka dako sa kuwarta sa gobyerno.

        Napakyas pagtitulo sa relocation sites ang pamunoan ni kanhi Presidente Noynoy Aquino. Ug, kapin sa tuig human nakabanos sa Malakanyang, way timaan nga ang pamunoan ni Presidente Duterte nag-apura pagsulbad sa problema. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 25, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 25, 2017

Snapshot of the item below:

Pait nga pinaskohan

        Gihulagway ni Presidente Rodrigo Duterte nga labing maayo nga pinaskohan alang sa katawhan nga Pilipinhon ang labing una sa lima ka hugna sa bag-o nga mga buhis nga ipahamtang sa iyang pamunoan apan gipahumot sa iyang mga magtatambag sa takoban nga Tax Reform for Acceleration and Inclusion (TRAIN).

        Si bisan kinsa nga nalingla sa paon sa TRAIN nga dugang take home pay alang sa mga trabahante, kay ang mga nagsuweldo og P21,000 paubos matag buwan di na man magbayad og income tax, mapugwat sa kabangis sa bugti nga taga sugod dayon sa una nga adlaw sa bag-o nga tuig, lima ka adlaw na lang gikan karon.

                -o0o-

        Pormal nga gipahibawo sa Bureau of Internal Revenue (BIR) ug sa Department of Energy (DOE), pagpaneguro nga di mataligam-an tungod sa kasadya sa pagsaulog sa Pasko ug bag-ong tuig, nga sugod sa sunod Lunes, Enero 1, 2018, ipatuman na ang mosunod nga dagko nga uminto sa mga produkto sa lana:

• P2.50 sa matag litro sa diesel ug Auto LPG;
• P2.65 sa matag litro sa gasolina;
• P3.00 sa matag litro sa kerosene; ug
• P1.00 matag kilo sa LPG.

                -o0o-

        Kon nagsangkiig na ka nga nagbasa sa makalilisang nga mga uminto, di pa na mao. Dungan sa pagpatuman sa excise tax (nga nagkahulogan nga ang buhis kolektahon na nga daan sa gobyerno gikan sa tigbaligya, nga igo na lang mopasa sa palas-unon ngadto sa konsumidor pinaagi sa pagpatong sa presyo), mosaka sab ang value added tax (VAT) sa mga produkto sa lana.

Kay kuridas man nga 12% sa matag hugna sa transaksiyon sa mga produkto o serbisyo, mosaka pa gyod ang VAT nga kolektahon sa gobyerno human mosaka ang mga presyo tungod sa excise tax.

-o0o-

Mas makahahadlok ang katay sa palas-unon: Tungod sa mahal nga lana mosaka ang plitehan, nga mopasaka sa presyo sa inadlaw nga palaliton, nga mohimo nga mas piyahok sa mga pitaka sa katawhan.

Tinamban nga kuwentada kinsa ang alkanse sa TRAIN: P140 bilyones ang madugang sa take home pay sa mga trabahante tungod sa mas ubos nga income tax; apan kinahanglan ta nga mobayad og P280 bilyones sa bag-o nga mga buhis. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 24, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 24, 2017

Snapshot of the item below:

Pasidaan ni Wilma

        Wa pa gani makagawas ang bagyo nga si Vinta gikan sa Philippine Area of Responsibility (PAR), nipasidaan na si Direktor Oscar Tabada sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) sa Kabisay-an nga may kahigayonan sa umaabot nga lain nga bagyo.

        Nitug-an si Tabada sa DYAB Radyo Patrol nga dako ang kahigayonan nga ang tapok sa panganod sa Pacific Ocean mahimo na nga bagyo sa di pa makasud sa PAR karong Huwebes, Disyembre 28, tulo ka adlaw liwas sa Pasko. Kon mahinayon, tawgon ang bag-o nga bagyo nga Wilma.

                -o0o-

        Ang ika-23 nga bagyo karong tuiga gihulagway ni Tabada nga lahi og ruta sa gisundan nga mga bagyo nga Urduja, nga nagsugod sa Mindanao apan niungot sa Kabisay-an, ug Vinta, nga didto ra nanghasi sa nagkalainlain nga bahin sa Mindanao sa wa pa motadlas sa kasadpan ngadto sa Palawan.

        Matod ni Tabada mosubay si Wilma sa mas naandan nga ruta nga amihanan-kasadpan (northwest). Busa dako ang kahigayonan nga modiretso siya og saka ug ang iya nga puntirya mao ang mga lalawigan sa Luzon. Nga posible nga mao ang iyang sudlan ug gawasan.

                -o0o-

        Apan nipasidaan si Tabada nga ang panagkonsabo sa high pressure area ug Amihan (northwest monsoon), nga mao ang nakapaungot ni Urduja sa Kabisay-an ug nakapaduot ni Vinta sa Mindanao, mahimo nga makababag sa pagsaka ni Wilma sa Luzon.

        Kon mahitabo ni, matod ni Tabada, mahimo nga moigo si Wilma sa Kabisay-an. Kansang kayutaan nabasa na pag-ayo sa uwan nga gihuwad nila ni Urduja ug Vinta ug busa mahimo nga mas humok na kon kuso-kusuon na sab og laing bagyo.

                -o0o-

        Niangkon si Tabada nga may kahigayonan nga di mahinayon sa pagkahimo nga bagyo sa nag-ung-ong nga tapok sa mga panganod sa Pasipiko. Ang Joint Typhoon Warning Center (JTWC) sa Estados Unidos nihulagway sa kahigayonan sa pagkaumol sa laing bagyo nga gamay ra.

        Kon mabungkag ang tapok sa mga panganod sa mosunod nga mga adlaw, mahimo nga si Vinta na ang kataposan nga bagyo sa nasud karong buwana. Manghinaot ta nga gawas ni Wilma di na maggamit ang lain pa nga mga ngan nga nahibilin sa lista sa PAGASA karong tuiga, Yasmin ug Zoraida. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 23, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 23, 2017

Snapshot of the item below:

3 ka bagyo sa Mindanao

        Ang bagyo nga orihinal nga gitakda nga moigo sa Sugbo ug sa Kabisay-an dayong Pasko karong tuiga giduot pag-ayo paingon sa ubos nga didto ra siya manghasi sa Mindanao ug wa gyod hinuon direkta nga makaigo sa bisan asa nga bahin sa Kabisay-an.

        Mobiya na si Vinta sa Mindanao ug motabok sa kadagatan direkta paingon sa Palawan ugma sa buntag ug hingpit na nga mogawas sa Philippine Area of Responsibility (PAR) karong Lunes, adlaw sa Pasko, kanus-a gipaabot nga mopakita na ang adlaw ug mahibalik na ang maayo nga kahimtang sa panahon.

                -o0o-

        Nakaikyas man tuod ang Kabisay-an sa hangin ni Vinta, labi na ang habagatan nga bahin sa Sugbo nga gikabalk-an unta nga mao ang sunod niya nga tugpahan kon nakasaka pa gikan sa Mindanao, apan nahiagom ta sa mas lapad niya nga uwan ug sa hulga sa pagbaha ug pagdahili sa yuta.

        Nagakotan gyod gani sa mga pantalan ang mga barko gikan ug paingon sa Sugbo ug kasilinganan nga mga isla sa Kabisay-an ug Mindanao nga nisangpot sa pagkatanggong sa kaliboan ka pasahero ug sa tinonelada nga mga kargamento.

                -o0o-

        Kabahin na si Vinta sa listahan sa bangis nga mga bagyo nga nasaag sa Mindanao. Nga sa wa pa sila si Sendong niadtong 2011 ug Pablo niadtong 2012 giduaw og usa ra ka bagyo sa matag napu ka tuig.

        Niabot og 1,268 ang nangamatay sa bagyo nga si Sendong nga niigo sa Mindanao niadtong Disyembre 16, 2011. Kapin sa libo sab ang nangamatay sa bagyo nga si Pablo nga nikuso-kuso sa Mindanao niadtong Disyembre 4, 2012.

                -o0o-

        Managsama ang tulo ka bagyo nga nagsugod sa Surigao del Sur, nilatas sa Davao Oriental, Compostela Valley, Davao del Norte, Bukidnon, Misamis Occidental, Zamboanga del Norte ug Zamboanga del Sur ug nigawas sa Palawan.

Si Pablo ang kinakusgan og hangin (278 ka kilometro matag oras, manghod lang og diyutay sa labing pintas nga si Yolanda nga naghagiyos sa 315 ka kilometro matag oras niadtong Nobyembre 8, 2013), si Sendong ang kinakusgan og uwan (nihuwad sud lang sa pila ka takna og mas daghan pa kay sa usa ka buwan nga uwan sa Mindanao) ug si Vinta ang kinahinayan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for December 22, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for December 22, 2017

Snapshot of the item below:

Mas daghan ug mas sayo

        May duha ka dagko nga kausaban nga gipasiugdahan ang Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration (PAGASA) nga makahatag sa katawhan og mas tukma nga kasayuran mahitungod sa nagsingabot nga mga katalagman sama sa bagyong Vinta nga nagkaduol na sa Sugbo ug Kabisay-an:

• Una, matag tulo ka oras na sila nga mopagawas og weather bulletins inay sa naandan nga matag unom ka oras; ug
• Ikaduha, mopasidaan na sila nga daan unsa ang mga dapit nga sunod nga ipaubos sa public storm warning signal tulo ka oras sa di pa ang aktuwal nga pag-isa sa signal.

                -o0o-

        Dako og ikatabang sa pagpahimatngon, pagpaandam ug paggiya sa katawhan ang mas sagunson nga paglab-as sa kasayuran sa mga bagyo ug ubang katalagman--walo ka weather bulletins sa usa ka adlaw, inay sa upat lang ka weather bulletins sa karaan nila nga sistema.

        Makatabang sab sa tanan nga hingtungdan, labi na sa mga pasahero sa mga barko nga may dinalian nga mga biyahe, kon mahatagan og mas sayo nga kasayuran sa warning signals sa di pa gakotan ang mga barko sa mga pantalan sa mga dapit nga maagian sa bagyo.

                -o0o-

        Sa ilang weather bulletin sa bagyong Vinta gahapon sa alas-5 sa kadlawon, nipasidaan na nga daan ang PAGASA nga mahimo nga mapaubos na sa Signal No. 1 ang Bohol sa sunod nila nga bulletin sa alas-8 sa buntag.

        Sa sunod nila nga weather bulletin sa alas-8 sa buntag, giisa gyod tinuod ang Signal No. 1 sa Bohol ug nipasidaan na sab nga mahimo nga mapaubos na sa Signal No. 1 ang habagatan nga bahin sa Sugbo ug ang Siquijor sa sunod nila nga bulletin sa alas-11 sa buntag.

                -o0o-

        Tungod sa ila nga sayo nga kasayuran, nakaapas pa ang mga pasahero gikan ug padung sa Sugbo ug Bohol sa pagsakay sa fast crafts sa wa pa sila gakoti sa Philippine Coast Guard (PCG) pagka alas-8 sa buntag, nakaapas sab pagsakay ang mga pasahero gikan ug padung sa habagatan nga bahin sa Sugbo ug Negros Oriental.

O nakakanselar na nga daan sa ilang biyahe ug wa mahinayak pag-adto sa pantalan. Kon way barko nga nasakyan sa wa pa maisa ang public storm warning signals. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.