Arangkada for September 1, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for September 1, 2017

Snapshot of the item below:

Unli nga pakauwaw

Labihang lisora nga kumbinsihon ug paangkunon ni Presidente Rodrigo Duterte nga sayop siya. Mao ni ang napamatud-an sa media ug ubang sektor nga nakabantay sa iyang kasaypanan. Nga tungod sa iyang katabian nagtumpi na human sa 14 ka buwan niyang pagduma sa Malakanyang.

Labing uwahing tulo niya ka sayop nagmatuod nga bisan sa gibalikbalik nga pangangkon nga abogado siya ug kanhi prosecutor gitay-an nang iyang kasayuran sa balaod.

-o0o-

Duha ka buwan human siya kurhii ni Chief Justice Ma. Lourdes Sereno, gisubli ni Duterte ang pasangil sa iyang State of the Nation Address (SONA) nga gigapos sa Korte Suprema ang duha ka implants nga gitugotan sa Reproductive Health Law.

Klarong wa siya maminaw sa katin-awan ni Sereno: Nga malibkas dayon ang temporary restraining order kon dasonan sa Food and Drug Administration (FDA) ang kaluwas sa implants nga gikuwestiyon sa Simbahang Katoliko ug ubang pro life groups. Apan, nakatag-an ka, ang FDA nga ubos sa Department of Health (DOH) ug sa buhatan ni Presidente Duterte karon pa magkarakara sa pagsusi.

-o0o-

Laing pakauwaw ni Duterte mao ang iyang pasangil nga nanglapas na sa iyang termino si Ombudsman Conchita Carpio Morales. Nga iyang gipahinumdoman nga di angay nga hatagan sa tibuok pito ka tuig nga termino. Kay igo lang unta nga motiwas sa wa mapupos nga termino sa ni-resign nga si Ombudsman Merceditas Gutierrez.

Nahibung si Duterte ngano nga way laing nikuwestiyon ni Morales gawas niya. Gipasabot siya nilang Senate President Koko Pimentel ug Senador Frank Drilon: Kay gitakda sa 1987 Constitution nga pito gyod ka tuig ang termino sa Ombudsman.

-o0o-

Ang mas grabe nga kauwawan ni Duterte gikurhian di lang sa iyang lokal nga mga alyado ug kaatbang kon dili sa gobyerno gyod sa Pransiya. Nga iyang gipasanginlan nga may mga balaod nga moila sa mga dinakpan nga sad-an hangtod nga mapamatud-ang inosente.

Gawas nga gipahibawo siya sa French Embassy nga sama sa Pilipinas gipatigbabaw sab nila ang presumption of innocence, gipahinumdoman sab siya nga mas unang naumol ang French Declaration of Human and Civic Rights sa 1789, kapin sa usa ka siglo (109 ka tuig) sa wa pa ta ibaligya sa Espanya ngadto sa Estados Unidos. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 31, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 31, 2017

Snapshot of the item below:

Pagpakabuang sa Customs

        Haskang paita ni kanhi Customs Commissioner Nicanor Faeldon. Hangtod sa kataposang gutlo niya sa katungdanan, naglibog pa nganong napakyas paglimpiyo sa usa sa labing kawatan nga buhatan sa gobyerno. Natangtang na lang sa puwesto wa pa gyoy klarong ideya unsaon pagtuman sa iyang trabaho.

        Nipaubos hinuon si Faeldon sa iyang kaugalingon pinaagi sa pag-angkon nga ang nipuli niya nga si retiradong Heneral Isidro Lapeña mas maayong tawo ug mas takos nga tagduma kay niya. Busa malaumon siyang nipasalig nga mas dako ang kahigayonan nga molampos sa iyang tahas si Lapeña.

                -o0o-

        Pag-asumir niya sa katungdanan, gidasig ni Faeldon ang 12,000 ka importers sa pagtug-an niya kinsay mga opisyal sa Customs nga nangolekta og tara. Napupos na lang ang kapin sa tuig niyang pamunoan, way bisan usa nga nisanong sa iyang imbitasyon.

        Matod ni Faeldon napangutana sab niya ang dakong opisyal sa intelligence sa Customs nga nagtrabaho sud na sa upat ka dekada duna na bay nadakpan ang iyang mga operatiba nga nangayo og tara. Human nahilom kadiyot, nitubag ang opisyal nga wa silay nadakpan, wa bisan usa.

                -o0o-

        Kon tinuod nga wa mapiski si Faeldon sa minilyon ka pesos nga tara nga gi-piyestahan sa hapit tanang opisyal ug kawani sa Customs, mahimong ang mosunod maoy nahitabo:

• Bisan nahibawo nang tibuok kalibotan sa binahinay sa dakong puntil, ang mga kukhan Customs nisabwag og black magic nga kasamtangang nibuta ug nibungol nilang Faeldon ug iyang mga sinaligan matag Biyernes sa hapon; ug
• Determinadong naghangad silang Faeldon ug kaubanan sa kalunsay ug kalig-on sa ilang ideyalismo maong nakapatuyang ang kinawatay sa ilang ubos.

                -o0o-

        Sa pormal niyang pagpuli ni Faeldon gahapon, si Lapeña niawhag sa ligdong nga mga opisyal ug kawani sa Customs pagtabang niya, nipasidaan sa mga badlungon sa paghunong na sa ilang kahiwian ug niawhag sa publiko sa pagtabang niya sa paglimpiyo sa Customs ug pagdugang sa koleksiyon alang sa nasudnong panudlanan.

        Hinaot nga tinuod ang pasalig ni Faeldon nga mas maayo si Lapeña niya sa tanang aspeto sa liderato. Kay may mas makinaadmanon nilang duha nga nipasidaan nga ang pagbalikbalik paghimo sa samang mga butang ug pagpaabot og lahi nga resulta maoy timaan sa pagkabuang. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 30, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 30, 2017

Snapshot of the item below:

Kinutoban sa pagpakabana

Dihang nagsugod na og pangligdas ang mga patayng lawas sa Sugbo ug ubang bahin sa Pilipinas sa pagsugod sa gubat ni Presidente Rodrigo Duterte batok sa ilegal nga drugas, hapit tanang nagpakabana nga kahugpongan naghimo sa ilang kaugalingong ihap sa mga nakalas.

Dihang niabot na og dul-an sa libo ang mga nangamatay sa unang mga semana pa lang sa kampanya, nisulbong ang tiyabaw sa lokal ug kalibotanong mga institusyon sa kamakalilisang sa gidaghanon sa dugo nga mobanaw kon makahingpit na ang kampanya sa iyang unang tuig.

-o0o-

Karong nahimuntog na sa ika-14 ka buwan ang gubat, niabot na og kapin sa 10,000 ang nangamatay. Wa na mahibaw-i pilay kapin. Ambot duna pa bay nag-ihap. Bisan ang media organizations nga nibandilyo sa inadlaw nilang ihap kaniadto gipul-an na sa pagpadayon.

Bugtong banabana naggikan sa mga demonstrador sa kaulohan nga nitimaan sa anibersaryo sa kamatayon ni Senador Ninoy Aquino niadtong Agosto 21. Gikutlo sila sa Al Jazeera nga niabot na og 13,000 ang giluba sa duguong gubat batok sa ilegal nga drugas.

-o0o-

Mas daghan na kay sa gibanabana nga 3,240 nga nangamatay atol sa bangis nga diktadura ni Ferdinand Marcos. Nganong pipila ra man ang nagprotesta? Nganong tak-om man ang mas daghan? Nganong niabiba pa man gani hinuon ang uban?

Naabtan ang atong katiguwangan og kapin sa dekada una nakapalayas sa diktadurang Marcos pinaagi sa Edsa People Power Revolution niadtong 1986. Pila pa man ka tuig ang paabuton una ta makaamgo nga di angayng paundayonan kining law-ay nga pasundayag nga gipamugos sa mga nagtungkawo karon sa gahom?

-o0o-

        Susama ang pangutana ni Paul Slovic, psychologist sa University of Oregon, sa niaging 60 ka tuig: "Nganong wa man magpakabana ang kalibotan sa lapad nga pagpanghasi ug pag-antos?" Masulub-on ang tubag sa iyang pagtuon: "Ang utok sa tawo di makahunahuna ni maka-unong sa minilyon o binilyon ka indibiduwal."

        Matod ni Slovic mas takos nga mosimpatiya ang atong pangutok kon usa ray biktima. Kay mas dako ta og mahimo. Maong di mabasol si Presidente Duterte. Isog nga nidupa sa kapin sa 10,000 ka laktod nga pagpamatay apan nikalit og lubay sa ilang pag-ihaw ni Kian Loyd delos Santos. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 29, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 29, 2017

Snapshot of the item below:

Talisay ug Daanbantayan

        Pila ka takna sa wa pa siya pahibaw-a ni Presidente Rodrigo Duterte nga sa Iloilo ang sunod niyang destino, si Chief Inspector Jovie Espenido nihingan sa duha ka dapit sa Sugbo nga gusto niyang tugpahan human sa malampuson niyang pagbungkag sa sindikato sa ilegal nga drugas sa mga Parojinog sa Ozamiz City: Daanbantayan o Talisay City.

        Nitataw si Espenido nga masaligon siyang mas dali nga masulbad ang drugas sa Sugbo kay mas suhito siya dinhi human nadestino sa Sibonga ug Bogo City ug sa Task Force Hydra nga nagsusi sa Chiong case niadtong 1997.

                -o0o-

        Atol sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya!, gipasabot ni Espenido nga wa siya mahadlok nga makigharong ni Mayor Vicente Loot sa Daanbantayan kon hatagan og kahigayonan pagsusi sa pasangil ni Duterte nga drug protector ang retiradong heneral.

        Matod ni Espenido di angayng mahadlok ang kapolisan ni Loot o ni bisan kinsa nga gipasanginlan nga nakalapas sa balaod. Gikutlo ni Espenido ang bibliya, nga giisip nga tinuod nga giya sa iyang pamolis: "Ang daotan molayas bisan way naggukod, apan ang matarung sama kaisog sa liyon."

                -o0o-

        Wa na ming kapangayo og katin-awan ni Espenido unsa say iyang nahibaw-an sa problema sa ilegal nga drugas sa Talisay. Kansang mga polis gipasanginlan nga igo lang tigsunod sa agi sa mga operatiba sa ubang units sama sa Cebu Provincial Police Office (CPPO) ug Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA).

        Kataposang operasyon sa mga polis sa Talisay nga among naabtan, wa nila ipakita sa kamera sa TV Patrol Central Visayas ang mga dinakpan nga gidudahang durugista. Ilang rason? Mangaon pa sila.

                -o0o-

        Wa tuod matuman ang pangandoy ni Espenido nga mahibalik sa Sugbo apan mahibalik siya sa Kabisay-an. Ang Iloilo usa ra ka sakay sa barko paingon sa Sugbo diin siya nagdako ug nag-eskuyla ug may direktang flight paingon sa Surigao nga maoy iyang yutang natawhan.

        Sa ilang engkuwentro ni Iloilo City Mayor Jed Patrick Mabilog, nga sama nilang anhing Mayor Rolando Espinosa Sr. sa Albuera, Leyte ug anhing Mayor Reynaldo Parojinog sa Ozamiz City, Misamis Occidental gipasanginlan ni Duterte nga drug protector, nipasalig si Espenido nga iyang gamitong diplomasiya paghatag sa mayor sa tanang kahigayonan pag-usab. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 28, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 28, 2017

Snapshot of the item below:

Sistema maoy problema

        Di mabasol ni kanhi Customs Commissioner Nicanor Faeldon ang iyang mga gisundan sa katungdanan sa kakuwang og pagsuway sa pagbadlong sa pangurakot sa Bureau of Customs (BOC):

• Pipila nila niawhag og hingpit nga computerization sa pagsusi sa tanang importasyon ug pagtakda sa tukma nga bayranan sa buhis; ug
• May nisugyot sab nga hingpit nga papason ang BOC aron mapalagpot ang tanang namantsahan nga mga opisyal ug kawani ug mapabarug ang moderno nga BOC, nga gidasonan ni Presidente Rodrigo Duterte tungod sa kakuwang og kalamposan ni Faeldon paglimpiyo sa ahensiya.

                -o0o-

        Si kanhi Customs Commissioner ug karon Kongresista Rozzano Rufino Biazon maoy labing una nga nagpasiugda og hingpit nga computerization sa BOC aron nga ang tanang transaksiyon himuon na online, sa ingon di na magka-atubang ang examiner ug ang importer ug mawagtang na ang kahigayonan sa pagpanuburno.

        Nipasalig si Biazon nga ang P418 milyones nga Integrated Philippine Customs System (i-PCS) makapaspas sa mga transaksiyon sa BOC, makawagtang sa trabaho sa tanang fixers nga maoy mopasiugda sa mga pagpanlaktod ug palusot, maka-iban sa kahigayonan sa smuggling ug makadugang sa koleksiyon sa gobyerno.

                -o0o-

        Apan nabulilyaso ang proyekto ni Biazon dihang gipugngan sa korte. Napilde nga bidder ang nipasaka og kaso apan kumbinsido si Biazon nga ang kurakot nga mga opisyal sa BOC maoy tinuod nga nisabotahe sa kontrata nga nahatag na unta sa kompaniya nga nakatabang paglimpiyo sa customs sa ubang kanasuran.

        Nga mao say gidangatan sa laing computerization program ni kanhi Customs Commissioner John Phillip Sevilla. Korte gihapon ang nagpugong nga igo lang nidason sa nipuli niya nga si kanhi Customs Commissioner Alberto Lina nga maoy nagkanselar sa proyekto.

                -o0o-

        Gipasanginlan si Lina nga nipalabi sa iyang personal nga interes inay sa kaayuhan sa BOC ug sa nasud. Kay usa sa napilde nga bidders, ang E-Konek, gikataho nga iyang gipanag-iya.

        Ang nangaging mga maniobra igo na gyod untang pasidaan nilang Faeldon ug Duterte sa kalisod lukahon sa pangawat sa BOC. Nasayop si Duterte sa pagtuo nga ang kaisog ni Faeldon igo nang makapakuray sa kahadlok sa mga kawatan. Labaw siyang sayop kon nagtuo nga ang pag-ilis og liderato inay pagduso og hingpit nga kausaban sa sistema maoy gikinahanglan. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 27, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 27, 2017

Snapshot of the item below:

Pagtapak sa buslot

        Manok ang among paniudto gahapon. Di tungod kay ganahan ming mohimo og mensahe pagpaluyo sa kampanya sa nagkalainlaing ahensiya sa gobyerno nga luwas nga kan-on ang tanang karne ug itlog sa manok ug itik dinhi sa ato bisan nikatap nang bird flu virus sa usa ka lungsod sa Pampanga ug duha ka lungsod sa Nueva Ecija ug bisan gilibkas nang ban sa shipment sa poultry products gikan sa Luzon paingon sa Sugbo, Kabisay-an ug Mindanao.

        Ganahan ming nangaon ug manok kay mas dali ang pag-order gawas nga mas lami ug mas barato.

                -o0o-

        Bisan sa kampanya pagkumbinser sa mga konsumidor nga luwas nga kan-on ang karne ug itlog sa manok ug itik gikan sa Sugbo, Kabisay-an ug Mindanao ug bisan sa Luzon, wa mi mangita og balut.

        Di tungod kay nahadlok ming may bird flu virus ang balut kon dili tungod kay wa mi maanad pagkaon og balut, wa mi kahibawo asa mo-order, wa mi pailob pagsusi may nangabot na bang mga balut gikan sa Luzon ug di mi andam nga mangaon sa balhibo ug sungo ug kuko sa mga balut.

                -o0o-

        Para namo way sukaranan ang kabalaka nga matakdan ta sa H5N6, ang strain sa flu virus nga nipatay sa kaliboan ka manok sa Pampanga ug Nueva Ecija nga may katakos nga manakod sa tawo, kay nituo mi sa pasalig sa Department of Health (DOH) ug Department of Agriculture (DA) nga:

• Di manakod ang kagaw pinaagi sa karne kon dili pinaagi lang sa direktang paghikap sa iti sa natakadang manok ug itik ug langgam; ug
• Samtang lima sa matag 10 nga matakdan ang mahimong mamatay ubos rang transmission rate sa kagaw sa manok ngadto sa tawo.

                -o0o-

        Naglaom mi nga ang pagpakita ni Presidente Rodrigo Duterte nga siya mismo ang mokaon og balut ug karne sa manok ug itik sa Pampanga human sa iyang pagpangu sa nasudnong pagtimaan sa National Heroes' Day ugma makadasig sa katawhan pagkonsumo og balik sa poultry products.

        Angay hinuong hingusgan pagsusi nganong nalutsan ang nasud sa bird flu virus sa labing unang higayon sa niaging 20 ka tuig. Aron matapak ang mga buslot, masilotan ang mga nagpabaya ug masegurong di na masubli. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 26, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 26, 2017

Snapshot of the item below:

Kinalamian sa butete

        Ang mga Hapones nga nangaon og butete (nga mapinanggaon nilang ginganlan og fugu, usa sa labing kinaham ug gikahadlokan sa labing lamian nilang mga putahe) sa niaging 2,300 ka tuig. Apan hangtod karon di gihapon silang kaseguro sa kaluwas sa isda.

        Labihan nila kama-inampingon sa paghikay sa butete nga lisensiyado ra nga mga kusinero ang gitugotan sa pag-andam ini. Maangkon lang ang lisensiya human sa labing menos tulo ka tuig nga pag-eskuyla. Ug bisan ang labing beterano nga lisensiyadong mga kusinero kuyawan lang gihapon matag hikay nila sa matag butete.

                -o0o-

        Kon basehan ang kamasaligon sa mga kusinero dinhi sa ato, matental ka og tuo nga mas suhito ug mas dugay nang nangaon og butete ang atong katiguwangan ug nga napanunod sa nisunod sa ilang kaliwatan ang talagsaon nilang katakos.

        Way lisensiyang gikinahanglan kay way kurso ni eskuylahan unsaon pag-andam ang butete, apan yano rang mga lagda: Luwas nga makaon sa mga buwan nga way R; salig lang sa mga kusinerong gidungog nga kamao; sa di pa mokaon ayaw kalimot sa pagpanguros; ug andamang daan ang daghang tuno sa lubi.

                -o0o-

        Gilusad ang daghan na uyamot nga mga pagtuon sa Japan paghimong mas luwas sa butete. Usa sa mga paagi nga ilang nakaplagan mao ang paglaming sa mga butete aron nga di na makakaon sa makahilo nga mga tanom ug mananap sa dagat.

        Apan bisan ang paglaming di garantiya. Kay di man silang kaseguro nga di masagolan og ihas nga mga butete. Gawas pa, ang pasalig nga may mga buteteng di makahilo mahimong mosangpot sa iresponsable nga paghikay.

                -o0o-

        Tinuod ba gyong lami ang butete? O niburot lang ang kalami tungod sa kahigayonang makamatay? May mga Hapones nga manghagit gyod sa risgo pagpakurog sa ilang wait pinaagi sa pagtuyo pagpadapat sa makahilong butete. Gilusad sab nilang kampanya pagkumbinser sa gobyerno nga ilibkas ang pagdili sa pagkaon sa gidili apan kinalamian nga bahin sa butete, ang atay.

        Kay wa may balaod nga nagdili sa butete dinhi sa ato, mas gawasnon ang mga Pilipinhon sa bisan unsang bahin sa butete. Ang labing uwahing namatay sa butete nga taga Liboron, Carcar City gikatahong maoy nakakaon sa, nakatag-an ka, atay. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 25, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 25, 2017

Snapshot of the item below:

Pagdupa ni Paolo

        Di lang usa kon dili kaduha na duphi ni Presidente Rodrigo Duterte ang kamaguwangan niyang anak lalaki nga si Davao City Vice Mayor Paolo Duterte gikan sa mga pasangil nga apil sa smuggling ug ubang panguwarta sa Bureau of Customs (BOC):

• Ang una atol sa iyang pakigpung atubangan sa mga sakop sa Dragon Boat Team sa Philippine Air Force (PAF) nga iyang gidapit og panihapon sa Malakanyang niadtong Martes sa gabii; ug
• Ang ikaduha atol sa inugurasyon sa planta sa solar panel sa Santo Tomas, Batangas niadtong Miyerkules sa hapon.

                -o0o-

        Mao ni ang unang dupa ni Presidente Duterte sa iyang anak: Gitaban sa 18 anyos nga si Paolo ang anak sa usa ka Tausug ug usa ka Maranao ug kay wa may laing panginabuhi kinahanglan siyang motrabaho sa pantalan para sa iyang asawa ug mga ugangan kansang negosyo mao ang pag-import og mga banga ug ukay-ukay.

        Ang gipasabot sa presidente mao ang negosyo sa pamilya sa kanhi asawa ni Paolo nga si Lovelie Sangkola nga iyang gibuwagan 12 ka tuig na ang nilabay human sila nanganak og tulo.

                -o0o-

        Mao ni ang ikaduhang dupa sa presidente sa iyang kaugalingong mga pung (nga gipangahasan nako og hubad ngadto sa Binisaya): "Kon mangutana lang mo, kanunay na si Paolo sa pantalan, nitabang sa iyang in-laws. Kay wa may panginabuhi. Kinahanglan siyang motrabaho para sa pamilya.

        "Kon kanang mga jars, ukay- ukay, nga gipalusot sa iyang in-laws, kon smuggling na, hatagi ko og kuwentada ug mokanaog ko sa katungdanan. Wa nay problema nako."

                -o0o-

        Abogado si Presidente Duterte busa sayon ra tingali siya nga makasabot ning balaod nga mahimong nalapas nilang Paolo ug sa iyang kanhi asawa ug mga kanhi ugangan: Republic Act. No. 4653 nga nag-ulohan og "Act to safeguard the health of the Filipino people and maintain the dignity of the nation through the prohibition of the importation of used clothing and rags.

        Apan di makiangayon ang iyang hulga pag-resign. Igo na nga di siya mobabag sa pagkiha ug pagsilot sa iyang anak. Gawas kon gigamit nang iyang popularidad pagtabon sa kahiwian nga gipasangil batok ni Paolo ug ubang mga sakop sa iyang pamilya. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 24, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 24, 2017

Snapshot of the item below:

Pagkaon og manok

        Bisan sa gisubli-subli nga mga pasalig nga luwas sa bird flu virus ang Sugbo, Kabisay-an ug Mindanao apil na ang tanang karne ug itlog sa manok ug itik nga gipamaligya dinhi sa ato, nitiyabaw ang mga mamaligyaay sa kamerkadohan sa kamingaw sa ilang halin ug pagtibugsok sa ilang kita.

        Nabalaka sila nga ang paglibkas ni Agriculture Secretary Emmanuel Piñol sa pagdili sa pagpada sa poultry products sa Luzon nganhi sa Kabisay-an ug Mindanao di makatabang sa ilang kahimtang. Nagduda sila nga mosamot lang kahadlok ang mga konsumidor pagpamalit sa ilang mga baligya.

                -o0o-

        Ang labing tam-is og pahiyom sa paglibkas sa ban mao ang mga mamaligyaay og balut sa Sugbo, Kabisay-an ug Mindanao. Kansang labing abunda nga suplay sa mga itlog sa itik mao ang poultry farms sa Luzon gawas sa quaratine zones sa Pampanga ug Nueva Ecija.

        Mora silang nakulban og kaldero. Kay nablangko gyod ang ilang panginabuhi sukad sa pagpahamtang sa ban sa niaging semana. May alternatibo untang suppliers gikan sa Sugbo ug Mindanao apan di sama kadaghan ang makompra nga mga itlog sa itik. Ug di sama kabarato.

                -o0o-

        Wa hinuon magkuwang ang nagkalainlaing mga buhatan sa gobyerno sa pagkumbinser sa publiko nga luwas ang pagkaon sa mga karne ug itlog sa manok, itik ug pugo:

• Si Piñol maoy nangu sa lokal ug nasudnong mga opisyal pagkaon og manok, itik ug balut sa Pampanga ug Nueva Ecjia;
• Si Health Secretary Paulyn Ubial nipasalig nga bisan ang mga karne nga may bird flu virus luwas nga kan-on basta ayuhon lang og luto; ug
• Namutang ang National Meat Inspection System (NMIS) og mga karatula sa kamerkadohan nga luwas gipamaligya nga poultry products.

                -o0o-

        Masaligon hinuon si Piñol nga ang kabalaka sa katawhan sa kaluwas sa mga karne ug itlog sa manok ug itik hingpit nang mapapas kon si Presidente Rodrigo Duterte nay mangu sa pagkaon sa gilikayang mga putahe. Gitakdang himuon ning Duterte human sa iyang pakigpung sa National Heroes' Day sa Bataan karong Lunes.

        May sukaranan ang pagsalig ni Piñol. Kon nakumbinser ni Duterte ang katawhan nga pagpatay maoy sulbad sa drugas, siyaro kon ang paghimong makaon sa manok ug itik di niya mahimo? [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.

Arangkada for August 22, 2017

Leo Lastimosa has attached the following document:

Arangkada for August 22, 2017

Snapshot of the item below:

Kinahanglang modupa

        Bisan sa pasalig ni Presidente Rodrigo Duterte nga di niya duphan ang mga polis sa Caloocan kay nakakita siya sa CCTV footage nga giluba bisan wa mosukol ang Grade 11 nga si Kian Loyd delos Santos, wa ko magtuo nga masilotan ang abusadong mga polis.

        Kining gihimo karon sa presidente mao ang pagsakay, inay pagsungasong, sa higanteng bawod sa pagbangotan ug kasilag sa pagkakalas sa inosenteng kinabuhi. Nga, kon mahimong simbolo sa uban pang kaliboan ka biktima sa laktod nga pagpamatay sa iyang gubat sa drugas, takos nga makabanlas sa iyang pamunoan.

                -o0o-

        Sa pikas nga bahin, nakabuylo na sang makinarya sa propaganda sa kapolisan. Sama sa nangaging mga kaso abunda ang ilang mga pasangil batok ni Kian: Siya ang tigpayuhot sa suplay sa shabu gikan sa iyang amahan ug uyoan ug nga badlungon sa ilang kasilinganan.

        Gilusad sang mas law-ay nga kampanya sa propaganda sa social media: Nga gisakyan ang kaso ni Kian sa mga kaatbang sa administrasyon, nga gawas nga klarong namolitika mga dumadapig pa gyod sa drug lords, mga manlulugos, mga tulisan ug ubang bagis nga mga kriminal.

                -o0o-

        Epektibo hinuong nabaraw ang pakauwaw batok ni Kian ug sa mga nikondenar sa iyang kamatayon:

• Si Education Secretary Leonor Briones nanegurong buotan si Kian kay naapil sa voucher program sa DepEd sa mga tinun-an sa senior high school sa pribadong mga eskuylahan; ug
• Si Fr. Ranhilio Aquino, dean sa San Beda Graduate School of Law, nipasabot nga bisan durugista pa si Kian di gihapon angayng lakturon pagluba; ug
• Ang mas gamhanang tugon sa katiguwangan nga di angayng pakauwawan ang mga minatay nga di nang kapanalipod sa ilang kaugalingon.

                -o0o-

        Ang kamaru ni Duterte motudlo niya nga palabyon una ang unos sa mga protesta sa trahedya ni Kian. Ang kaabunda niyag ulug-ulog makahatag og dugang lugway. Ang hulga pagpriso sa mga polis sayon rang bakwion nga komedya ra diay kon molurang nang sitwasyon.

        Ang pait nga kamatuoran mao nga way kapilian si Duterte gawas sa pagdupa sa mga polis. Kay kon tugotang mapriso ang mga nakapatay ni Kian, human nipasalig nga iyang pasayluon ang tanan nilang atraso, kinsa pa may mangisog pagpatuman sa iyang gubat sa drugas? [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com 

Google Docs: Create and edit documents online. Google Inc. 1600 Amphitheatre Parkway, Mountain View, CA 94043, USA You have received this email because someone shared a document with you from Google Docs.